Po katastrofalnych powodziach w XIX wieku na terenie Dolnego Śląska, w 1900 roku uchwalono tzw. ustawę powodziową. Prof. dr Otto Intze z Aachen opracował kompleksowy projekt zapór, jezior i zbiorników retencyjnych na Bobrze i innych rzekach Sudetów. W 1902 roku w rejonie Pilchowic rozpoczęto prace od budowy linii kolejowej, następnie budowę zapory na Bobrze.

Miała to być największa w tym czasie zapora kamienno-betonowa w Europie. Ze względu na dostawy materiałów na plac budowy zbiornika, a potem zapory, odcinek linii kolejowej z Jeleniej Góry do Pilchowic był najważniejszy. Na miejscu obecnej brukowanej drogi wzdłuż jeziora, powstała linia zaopatrzeniowa o szerokości toru 860 mm (tzw. wąskotorówka), ale wszystkie budowle techniczne po drodze wznoszono już dla kolei normalnotorowej o szerokości toru 1435 mm. Zastosowanie wąskiego toru miało wielkie znaczenie, gdyż na terenie budowanego zbiornika i zapory wodnej położono wiele kilometrów takich torów.

Dostarczane materiały budowlane (cement, stal) oraz maszyny, można było transportować bez przeładunku po placu budowy. Wzniesienie mostu nad głęboką doliną przyszłego jeziora i wykucie za nim skalnego tarasu w zboczu góry Czyżyk było unikalnym przedsięwzięciem. Najtrudniejszym pod względem technicznym była budowa stalowego mostu kratownicowego. Spoczywa on na dwóch kamiennych filarach w odległości 85 m od siebie. Jest to rzadko spotykane rozwiązanie inżynieryjne, bo tradycyjnie mosty opierają się na przyczółkach na brzegach. Most nad Jeziorem Pilchowickim o podwieszonej konstrukcji kratownicowej jest jednym z najwyższych w Polsce. Ułożone na nim torowisko znajduje się ok. 40 m nad dnem zbiornika. Całkowita długość parabolicznej konstrukcji mostu wynosi 135 m.

Tuż za mostem znajduje się przystanek kolejowy Pilchowice Zapora. Powstał na skalnej półce wykutej w zboczu, podpartej od strony jeziora, żelbetowymi arkadami. Drewniany budyneczek stacyjny mieścił kiedyś kasę, poczekalnię i bufet. Obecnie linia kolejowa jest nieczynna, ale być może doczeka się reaktywacji.

Tekst i zdjęcia Alicja Kliber - dziękujemy!

(na podstawie http://www.atrakcjetechniki.karr.pl/pl/strony/1059.html)